Hoe werden de cementtegels en keramische tegels gemaakt

Een mengsel van marmerpoeder, cement en kleurstof wordt in een motiefmal gegoten. Het rooster met tussenschotten zorgt ervoor dat de verschillende kleuren niet door elkaar lopen zodat het motief van de tegel gevormd wordt. Van zodra de figuur is ingekleurd wordt het rooster verwijderd. De tegel wordt meteen bestrooid met een mengeling van zand en cement. De mal wordt verder afgevuld en gesloten. Op de onderkant van de tegel wordt met behulp van een stempel het merk van de fabrikant aangebracht. De tegel wordt geperst en daarna uit zijn vorm gehaald. Tenslotte na 24 uur rusten, wordt hij enkele uren ondergedompeld en moet hij nog enkele weken drogen aan de lucht.

Rond 1900 werden de keramische en cementtegels op een vergelijkbare manier gemaakt. Ook bij de keramische tegel werd gebruik gemaakt van een motiefmal maar deze werd gevuld met poederklei met een relatief gering vochtpercentage. Na het verwijderen van de motiefmal werd de bakklei toegevoegd. Vervolgens werd de tegel geperst onder hoge druk. Na het persen bakte men de tegel op hoge temperatuur (>1200°C). Hierdoor is de keramische tegel harder, ondoordringbaar en kleurvast. Het oppervlak is gladder en iets meer blinkend dan de cementtegel.

Foto: Manueel aangedreven tegelpers uit de fabriek van Guillot Hemiksem (foto: Mario Baeck)

Vandaag worden nieuwe keramische patroontegels machinaal gemaakt. De motiefprint wordt als een foto op de tegel gedrukt. Dit maakt dat de huidige keramische tegels een pak dunner zijn dan de antieke tegels (1.4 cm dik). De antieke tegel is tot op 1/3 van de tegeldikte met gekleurde klei gevuld. Dit maakt dat de kleuren zelfs na een eeuw intensief gebruik even levendig zijn gebleven.

Spijtig genoeg is het ambachtelijk productieproces van de antieke keramische patroontegel volledig verdwenen.

mySTILES heeft enkel keramische tegels in het assortiment die volgens het oude productieproces zijn vervaardigd.